tarafından Noel Baba değil, AYAZ ATA
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Bugün giydiği pantolonu, kemeri ve başında börkü ile bize "Avrupalı" olarak yutturulan Ayaz Ata, Gök Tanrıcı Türklerden Hristiyanlara geçmiş bir karakterdir.
Yani Noel Baba Türktür ve gerçek adı AYAZ ATA'dır. Gerçek Hristiyan inancında Noel Baba diye bir şey yoktur.
Görüntü: Ayaz Ata.
Ayaz Ata (Özbekçe: Ayoz Bobo veya Ayaz Ota, Kırgızca: Аяз Ата, Kazakça: Аяз Ата), Türk, Altay ve Orta Asya mitolojilerinde, özellikle Kazaklarda ve Kırgızlarda Soğuk Tanrısı. Noel Baba ile de özdeşleşmiş durumdadır. Ayas Han olarak da bilinir. Ay ışığından yaratılmıştır. Soğuk havaya neden olur. “Ak Ayas” olarak adı geçer. Ülker burcunun altı yıldızı göğün altı deliğidir ve oradan soğuk hava üfler. Böylece kış gelir. Ayaz, tüm Türk coğrafyasında yakıcı soğuk anlamına gelir ki, Ay'ın gökte rahatlıkla görüldüğü açık havalarda meydana geldiği için Ay Tanrısı'nın (veya ona bağlı Ayas Han’ın) gönderdiği düşünülmüştür. Bir tür Noel Baba olarak düşünülebilir. Hatta Kazaklarda birebir Noel Baba ile özdeşleşmiştir. Kimi kültürlerde kışın soğukta ortaya çıkan ve kimsesizlere, açlara yardım eden bir evliyadır.[1] Hristiyan azizi olduğu yönünde görüşler de vardır. Fakat etimoloji ve kültürel olarak Türk kültüründe zaten var bulunan bir kişilik olduğu kesindir. Kimi görüşlere göre Ayas Han ile aynı kişidir. Kazaklarda kışın karşılanması ile ilgili olarak Soğumbası isimli bir eğlence bulunmaktadır. İlk karın yağması ve ilk soğuğun vurması ile kutlanan bayramdır. Bu bayramla bir ilgisi olması muhtemeldir. Azerice'deki Şahta Ata "Şaxta Baba (Azerice)" sözcüğü de yine birebir çeviriyle Soğuk Ata veya Ayaz Ata anlamına gelir. Özbekçede Şahta (Shaxta, Şaxta) sözcüğünün ocak mânasına gelmesi ise kelimenin anlamı açısından dikkat çekicidir.
Azerbaycan ===
'''Şaxta Baba''' olarak bilinir. Torunun adı ise ''Qar Qızı'' ("Kar Kızı")'dır. Yeni yılda çocuklara hediye dağıtırlar.
=== Başkurtya ===
Başkurt dilinde, Ayaz Ata '''[[:wikt:Ҡыш бабай|Ҡыш бабай]]''' (''Qïš babay'' "Kış Babası") olarak yer alır. Torunu ise [[:wikt:Ҡарһылыу|Ҡарһылыу]] (''Qarhïlïw'' "Kar Güzeli") adıyla anılır.
=== Tataristan ===
Tatar kültüründe '''Qış Babay''' ('''Кыш Бабай''' "Kış Babası") ve Rus kültüründe '''Snegurochka''' olarak anılan torunu ise ''Qar Qızı'' (Кар Кызы "Kar Kızı") isimleriyle tanınır.{{Web kaynağı
| url=http://visualrian.com/images/item/540143
| başlık=Qış Babay and Qar Qızı, Tatar Santa and Snow Maiden respectively, Dec 26, 2009
| erişimtarihi=2010-11-26
| yayıncı=Ria Novosti
}}
== Etimoloji ==
Ay kökünden türemiştir. Soğuk ve ayışığı anlamı vardır. [[Zemheri]], kara kış anlamlarına gelir. Ayas aynı zamanda mehtap (ayışığı) demektir. Açık ve bulutsuz havada ay göründüğü zaman çıkan soğuk demektir. Eski [[Altayca]]'da Ayas/Hacas kelimesi açık gökyüzü manası taşır.
Kaynakça
1-^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)
2-^ "Qış Babay and Qar Qızı, Tatar Santa and Snow Maiden respectively, Dec 26, 2009". Ria Novosti. Erişim tarihi: 2010-11-26.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Bugün giydiği pantolonu, kemeri ve başında börkü ile bize "Avrupalı" olarak yutturulan Ayaz Ata, Gök Tanrıcı Türklerden Hristiyanlara geçmiş bir karakterdir.
Yani Noel Baba Türktür ve gerçek adı AYAZ ATA'dır. Gerçek Hristiyan inancında Noel Baba diye bir şey yoktur.
Görüntü: Ayaz Ata.
Ayaz Ata (Özbekçe: Ayoz Bobo veya Ayaz Ota, Kırgızca: Аяз Ата, Kazakça: Аяз Ата), Türk, Altay ve Orta Asya mitolojilerinde, özellikle Kazaklarda ve Kırgızlarda Soğuk Tanrısı. Noel Baba ile de özdeşleşmiş durumdadır. Ayas Han olarak da bilinir. Ay ışığından yaratılmıştır. Soğuk havaya neden olur. “Ak Ayas” olarak adı geçer. Ülker burcunun altı yıldızı göğün altı deliğidir ve oradan soğuk hava üfler. Böylece kış gelir. Ayaz, tüm Türk coğrafyasında yakıcı soğuk anlamına gelir ki, Ay'ın gökte rahatlıkla görüldüğü açık havalarda meydana geldiği için Ay Tanrısı'nın (veya ona bağlı Ayas Han’ın) gönderdiği düşünülmüştür. Bir tür Noel Baba olarak düşünülebilir. Hatta Kazaklarda birebir Noel Baba ile özdeşleşmiştir. Kimi kültürlerde kışın soğukta ortaya çıkan ve kimsesizlere, açlara yardım eden bir evliyadır.[1] Hristiyan azizi olduğu yönünde görüşler de vardır. Fakat etimoloji ve kültürel olarak Türk kültüründe zaten var bulunan bir kişilik olduğu kesindir. Kimi görüşlere göre Ayas Han ile aynı kişidir. Kazaklarda kışın karşılanması ile ilgili olarak Soğumbası isimli bir eğlence bulunmaktadır. İlk karın yağması ve ilk soğuğun vurması ile kutlanan bayramdır. Bu bayramla bir ilgisi olması muhtemeldir. Azerice'deki Şahta Ata "Şaxta Baba (Azerice)" sözcüğü de yine birebir çeviriyle Soğuk Ata veya Ayaz Ata anlamına gelir. Özbekçede Şahta (Shaxta, Şaxta) sözcüğünün ocak mânasına gelmesi ise kelimenin anlamı açısından dikkat çekicidir.
Azerbaycan ===
'''Şaxta Baba''' olarak bilinir. Torunun adı ise ''Qar Qızı'' ("Kar Kızı")'dır. Yeni yılda çocuklara hediye dağıtırlar.
=== Başkurtya ===
Başkurt dilinde, Ayaz Ata '''[[:wikt:Ҡыш бабай|Ҡыш бабай]]''' (''Qïš babay'' "Kış Babası") olarak yer alır. Torunu ise [[:wikt:Ҡарһылыу|Ҡарһылыу]] (''Qarhïlïw'' "Kar Güzeli") adıyla anılır.
=== Tataristan ===
Tatar kültüründe '''Qış Babay''' ('''Кыш Бабай''' "Kış Babası") ve Rus kültüründe '''Snegurochka''' olarak anılan torunu ise ''Qar Qızı'' (Кар Кызы "Kar Kızı") isimleriyle tanınır.{{Web kaynağı
| url=http://visualrian.com/images/item/540143
| başlık=Qış Babay and Qar Qızı, Tatar Santa and Snow Maiden respectively, Dec 26, 2009
| erişimtarihi=2010-11-26
| yayıncı=Ria Novosti
}}
== Etimoloji ==
Ay kökünden türemiştir. Soğuk ve ayışığı anlamı vardır. [[Zemheri]], kara kış anlamlarına gelir. Ayas aynı zamanda mehtap (ayışığı) demektir. Açık ve bulutsuz havada ay göründüğü zaman çıkan soğuk demektir. Eski [[Altayca]]'da Ayas/Hacas kelimesi açık gökyüzü manası taşır.
Kaynakça
1-^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)
2-^ "Qış Babay and Qar Qızı, Tatar Santa and Snow Maiden respectively, Dec 26, 2009". Ria Novosti. Erişim tarihi: 2010-11-26.
» Selami Sahin - 33 Albüm...9 adet 45 lik-24 Albüm...
» Hayri Şahin 39 Full Albüm...
» Ferhat Göçer 23 Full albüm...
» Halimiz Ahvalimiz 8 Full album...
» Nesrin Sipahi - 18 albüm ve 45 likleri...
» Tas Plak Meyhaneleri - 12 Full Albüm...
» TAŞ PLAKLARDAN GAZELLER
» Tas Plaklar + Nostalji sesler 4 Bölüm...
» Taş Plak Nostalji Serisi 20 Albüm Tsm...
» Logo - 50
» Logo - 49
» Logo - 48
» Logo - 47
» Logo - 46
» Logo - 45
» Logo - 44
» Logo - 43
» Logo - 42
» Logo - 41